We staan stil bij een aantal onderwerpen:
HSP en werk
Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de eigenschap hoogsensitiviteit. Bij hoogsensitieve personen (HSP) worden zintuiglijke prikkels als horen, zien, ruiken, voelen en proeven dieper en anders verwerkt als bij niet-hoogsensitieve personen. HSP-ers worden meer geprikkeld door bijvoorbeeld geuren, smaken, kleuren, muziek, kunst, licht etc. Bij een te veel aan prikkels kan een HSP-er overprikkeld raken en dat zou invloed kunnen hebben op zijn/haar functioneren.
Uit onderzoek is gebleken dat 1 op de 5 mensen hoogsensitief is. En dat zijn evenveel mannen als vrouwen. Hoogsensitiviteit is een positieve eigenschap, mits er op een juiste manier met deze eigenschap wordt omgegaan. Dat geldt voor alle eigenschappen overigens. Ook als werkgever en HR-professional krijgt u te maken met hoogsensitiviteit zelfs wanneer u hier nog nooit over gehoord hebt. Tenslotte is 20 procent van de bevolking hoogsensitief, dus dit kan betekenen dat 20 procent van uw personeelsbestand over deze eigenschap beschikt.
Tips voor de leidinggevende
Over het algemeen geldt dat leidinggevenden weinig oog hebben voor HSP. Vaak komt dat omdat ze er weinig van af weten en in hun gebrek aan kennis snel een vooroordeel hebben. Zo wordt HSP nogal eens in de spirituele, zweverige of paranormale hoek geposteerd. wat niet bijdraagt aan het serieus nemen van deze eigenschap. Kortom: gebrek aan kennis kan zorgen dat er tal van misverstanden over HSP kunnen ontstaan. Dat is jammer, omdat HSP een aanwinst kunnen zijn voor uw bedrijf. Als er rekening wordt gehouden met deze eigenschap zullen deze mensen opbloeien en van grote waarde zijn.
Hier treft u een aantal tips:
Moet je de leidinggevende vertellen dat je HSP-er bent?
Een vraag waar menig HSP-medewerker mee kan worstelen is of je de organisatie op de hoogte moet stellen van het feit dat je hoogsensitief bent. De afweging is voor de hand liggend: als de organisatie er vanaf weet zou dat tot begrip kunnen leiden. Anderzijds: als de organisatie er niet voor open staat of het negatief uit gaat leggen, is het wellicht beter om het niet te vertellen.
Wij hebben hier niet een antwoord op dat in alle situaties toepasbaar is. Eigenlijk zou het wel zo moeten zijn dat de HSP-medewerker zou kunnen vertellen dat hij/zij hoogsensitief is. Het zou mooi zijn als bespreekbaar wordt wat voor goede gevolgen dit heeft voor het werk (zet de kwaliteiten in), wat de optimale werkomstandigheden zijn (werkplek, inrichting, aansturing) en welke voorwaarden er moeten zijn voor goed functioneren (vermijd de valkuilen). Het zou niet alleen mooi zijn. Het zou gewoon zo moeten zijn dat dit onderwerp bespreekbaar is. Toch is dat ook vaak niet het geval en wordt HSP uitgelegd als labiel, onstabiel, onevenwichtig etc. In dat geval werkt het dus tegen u!
Bent u HSP-er en loopt u met deze vraag? Wij hebben het volgende advies. Ga bij uzelf te rade: hoe denkt u dat uw leidinggevende reageert op uw verhaal wanneer u te kennen geeft dat u hoogsensitief bent? Want eigenlijk is het ook heel eenvoudig. Wanneer uw leidinggevende een goed verstaander is, heeft hij/zij aan zes woorden genoeg en is dat niet het geval dan helpt het zelfs niet wanneer u de hele encyclopedie toestuurt.
De werkplek in de landschapsbureau
Onlangs maakten we de situatie mee dat een hoogsensitief persoon disfunctioneerde. Hij zou zich slecht kunnen concentreren, was snel afgeleid door tal van prikkels, werkte niet doelgericht etc. Er moest een verbetertraject gestart worden anders zou de ontslagaanvraag worden ingediend. Bij nader onderzoek bleek dat deze medewerker in een landschapsbureau met 40 collega’s werkte. Overal prikkels, afleiding, telefoons etc. Gevolgen: snel overprikkeld, afgeleid en oververmoeid. Toen we de leiding vroegen of een afgezonderde werkplek tot de mogelijkheden behoorde kwam er veel weerstand. We kregen de opmerking dat ze wilden voorkomen dat er precedentwerking zou ontstaan en ieder de voorkeur van zijn eigen werkplek zou willen invullen. Ziet u hoe groot het misverstand is over HSP? Ontstaat er precedentwerking wanneer je een blinde vrij stelt van het beoordelen van kleurspecificaties? Ontstaat er precedentwerking wanneer je iemand met dyslexie vrij stelt van het maken van notulen? Dat zijn vergelijkbare vragen! In ieder geval werd het verzoek na lang beraad ingewilligd en wat is de precedentwerking? De medewerker functioneerde! Werknemer blij, werkgever opgelucht en wij net zo blij!
Functioneren en disfunctioneren
Veel mensen weten zelf niet dat ze hoogsensitief zijn. Ze lopen daarom steeds vast, zonder de achterliggende oorzaak te weten. Een van de gevolgen van het niet goed omgaan met hoogsensitiviteit is een burn-out. Maar zo lang bij mensen zelf niet bekend is dat ze hoogsensitief zijn, zullen ze blijven uitvallen. Ook na die burn-out. En dat kost uw organisatie jaarlijks veel geld. Jammer genoeg wordt er nog te weinig aan voorlichting gedaan. Zelfs bedrijfsartsen zijn niet altijd goed geïnformeerd.
Aangeboren eigenschap
HSP is wetenschappelijk aangetoond en dat is nog maar sinds kort. Duidelijk is wel dat dit geen modeverschijnsel is. Het blijkt een aangeboren eigenschap te zijn. Er is inmiddels al veel en gedegen onderzoek naar gedaan. Elaine Aron, Amerikaans psycholoog, werd er zeer bekend mee en professor Elke Van Hoof (VUB) leverde wetenschappelijk bewijs dat HSP-ers onder de fMRI scan anders reageerden dan niet HSP-ers. Hoogsensitiviteit wordt vaak gezien als een negatieve eigenschap maar het is een kernkwaliteit.
Wilt u enkele kenmerken van een HSP-er?
Eigenwaarde
Veel hoogsensitieve personen hebben een leerdoel wanneer het gaat om zelfvertrouwen en eigenwaarde. Door hun gerichtheid op de ander van jongs af, hebben ze geleerd zichzelf te verloochenen, weg te cijferen, zich kleiner te maken dan de ander met als gevolg dat ze terechtkomen in een burnout, in werk dat niet past, in stress en spanning, in arbeidsconflicten en zelfs in pesterijen.